تعریف ها
کالپروتکتین (Calprotectin):
پروتئینی هترودیمر بوده و توانایی اتصال به Ca وZn را دارد. این پروتئین درسیتوزول نوتروفیل ها و در غشا مونوسیت ها وجود دارد. به دنبال فعال شدن نوتروفیل ها یا اتصال مونوسیت ها به آندوتلیال، کالپروتکتین آزاد شده و میزان آن در سرم یا مایعات بدن افزایش می یابد. در نوتروفیل ها، این پروتئین حدود نیمی از کل پروتئین سیتوزولی را تشکیل می دهد. کالپروتکتین توسط نوتروفیل های تحریک شده ومونوسیت ها به خارج از سلول ترشح می شود. کالپروتکتین در اثر تخریب و یا مرگ سلولی نیز آزاد می شود. کالپروتکتین هم اثر باکتریو استاتیک و هم اثر شبه سیتوکینی در موضع ایفا می کند. کالپروتکتین خارج سلولی دارای خاصیت باکتریو استاتیک ، خاصیت ضد رشد سلولی و اثرات آپوپتوتیک است. همچنین مهار کننده رشد برخی قارچ ها و باکتری ها ، مهار کننده تکثیر برخی انواع سلولی متعدد شامل ماکروفاژها، لنفوسیت ها،سلول های پیش ساز خون ساز و رده سلولی تومورال بوده و یک شاخص مهم التهابی می باشد.
بیماري التهابی روده
(IBD Inflammatory Bowel Disease بیماري ناشی از عملکرد نامناسب سیستم ایمنی در برابر باکتريهاي روده است و عمدتاً در سنین جوانی (بین 15 تا 30 سالگی) ایجاد شده و به دو صورت بیماري کرون و کولیت اولسرو تقسیم بندي میشود.
افزایش میزان کالپروتکتین در بافت های التهابی
در بسیاری از موارد بیماری های التهابی مانند روماتوئید آرتریت، فیبروز سیستیک، مولتیپل اسکلروزیس و عفونت HIV، همچنین در مدفوع بیماران مبتلا به بیماری کرون ( Crohn’s disease ) و سرطان های کلورکتال دیده می شود. در حین التهاب دیواره روده، گرانولوسیت ها از دیواره روده عبور می کنند. بنا بر این کالپروتکتین در مدفوع قابل تشخیص است.
پژوهش های متعدد نشان می دهد که کالپروتکتین مدفوعی به میزان مشخص در بیماری های اندام های داخلی مانند بیماری های التهابی روده (IBD ) بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و سرطان کولون افزایش می یابد. این نشانگر حساس برای التهاب بافت های داخلی سبب می شود با ارزیابی کالپروتکتین مدفوعی تعداد موارد آندوسکوپی غیر ضروری را که یک تشخیص تهاجمی است، کاهش دهد.
کالپروتکتین و بیماری های دستگاه گوارش
در بیشتر موارد تشخیص مابین سندروم روده تحریک پذیر ( IBS ) و بیماری التهابی روده ( IBD ) مشکل است. این امر منجر به موارد زیادی از بررسی کولونوسکوپیک غیر ضروری و تهاجمی می گردد. آزمایش کالپروتکتین تشخیص افتراقی مابین دو گروه بیماران را به راحتی و به وضوح امکان پذیر می کند.
نشانه های های بیماری های IBD و IBS ممکن است شبیه هم بوده و تشخیص افتراقی به آسانی امکان پذیر نباشد. مطالعات متعدد نشان می دهد که میزان کالپروتکتین مدفوعی در بیماران مبتلا به IBD به طور مشخصی افزایش می یابد، در حالی که در بیماران مبتلا به IBS این افزایش دیده نمی شود. افزایش کالپروتکتین در بیماران مبتلا به IBD متناسب با ارزیابی آندوسکوپیک و بافت شناسی فعالیت این بیماری است.
میزان کالپروتکتین در مدفوع به طور مشخص با ارزیابی آندوسکوپی و بافت شناسی فعالیت بیماری در بیماری کرون و کولیت اولسراتیو و همچنین با میزان ترشح مدفوعی سلول های نوتروفیل نشاندار با indium-111 متناسب است و حدس زده می شود که " استاندارد طلایی" در فعالیت بیماری التهابی روده می باشد. اندازه گیری سلول های نوتروفیل نشاندار با indium-111 خیلی هزینه بر است ( مربوط به هزینه بستری، تشخیص و آزمایش ها و مواد ایزوتوپیک یک بار مصرف ) و بیماران در معرض تشعشع رادیو اکتیو قرار می گیرند. به این دلیل تکرار این بررسی در بچه ها و بانوان باردار توصیه نمی شود.
به طور کلی مقادیر بالا رونده کالپروتکتین، پیش آگهی صحیح تری نسبت به CRPو ESR دارد. مقایسه این نشانگر با بررسی خون مخفی در مدفوع در سرطان کولورکتال نشاندهنده مزایای تشخیصی تست کالپروتکتین مدفوع است. این پارامتر یک معیار تشخیص بسیار مهم است.
موارد کاربرد ارزیابی بالینی کالپروتکتین مدفوع
آزمایش کالپروتکتین :
در نمونه های مدفوع برای چند روز و در دمای یخچال پایدار است و مقدار بسیار کمی از آن ( کمتر از پنج گرم ) برای انجام آزمایش آن که با استفاده از فن آوری Alegria می باشد،کافی است. این مزایا، امکان نگه داری نمونه را در منزل و تاخیر را در رساندن نمونه به آزمایشگاه فراهم می کند.
تفسیرآزمایش :
- مقدار نرمال: µg/g50 -0
- نتایج 51 تا 120 µg/g CALPRO، به عنوان حد مرزی مورد توجه قرار میگیرد و باید در خلال 4 تا 6 هفته دوباره ارزیابی گردد.
- نتایج >120 µg/g به طور وضوح غیر طبیعی بوده و IBD را مطرح میکند.
برتری های آزمایش :
محدودیتهای آزمایش
منابع:
نام انگليسي تست:
Hepatitis B surface antigen
مخفف انگليسي تست:
HBsAg
نام هاي متعارف ديگر:
HBsAg
آمادگي بيمار:
آمادگي خاصي لازم نيست
روش های مختلفی شامل اندازه گیری مارکرهای شیمیایی و پارامترهای سونوگرافی و همچنین ترکیب این دو با هم، برای غربالگری سندرم داون ابداع شده است، اما به علت اشکالات موجود در این روش ها، دانشمندان همیشه به دنبال یافتن روش هایی بهتر بودند. بزرگترين ايراد در روش های قدیمی غربالگری، درصد بالای نتايج مثبت کاذب و منفی کاذب و در موردآزمایشهای تأئيدی، احتمال سقط جنين به علت تهاجمی بودن روش نمونهگيری است.
تمامی حقوق مادی و معنوی این وبسایت متعلق به آزماشگاه الزهرا می باشد
طراحی شده با ♥ توسط دانش آفرینان نوین هیوا